بررسی اثر تعطیلات در بازار بورس اوراق بهادار تهران

توضیحات

شواهد تجربی فراوانی در نقاط مختلف دنیا، حکایت از وجود الگوهای تکرارپذیر در طول زمان دارد. این امر با مفاهیم بازار کارا و تئوری‌های مرتبط با آن سازگار نیست. اساس و بنیان مفهوم کارایی بازار و تئوری‌های نوین مالی، بر غیرقابل پیش‌بینی بودن رفتار بازار در بلندمدت بنا نهاده شده است. جمع کثیری از محققین در سال‌های اخیر، ریشه‌ی این پدیده‌ها را در مباحث مالی رفتاری جست‌وجو می‌کنند. یکی از معروف‌ترین این روندها بی‌نظمی‌های دوره‌ای است که توجه خود را به کشف روندهای دوره‌ای موجود در بازار معطوف می‌سازد. در بین این بی‌نظمی‌های دوره‌ای که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اثرات تقویمیجایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. اثرات تقویمی توجه خود را به بررسی رفتار بازار در اوقات مختلف سال (از جمله اثر ابتدای سال (اوقات مختلف ماه (شامل اثر گردش ماه) اوقات مختلف هفته (اثر روزهای هفته و اثر آخر هفته( و روزهای قبل و بعد از تعطیلات رسمی (اثر تعطیلات  معطوف می‌سازد. (حساب تعطیلات رسمی از تعطیلات آخر هفته جدا است.)یکی از پایه‌های اساسی نظریه مدرن مالی، طی سال‌های دهه ۵۰ نظریه بازار کاراست. یکی از مباحث و آزمون‌هایی که در سطح ضعیف کارایی بازار صورت می‌گیرد، بررسی وجود یا عدم وجود الگوهای فصلی و تقویمی است که بر اساس اطلاعات تاریخی، شناسایی شده و مورد توجه تحلیل‌گران جهت پیش‌بینی آینده قرار می‌گیرد. الگوهای تقویمی با بررسی تاریخی، بازده اوراق بهادار و یا حجم معاملات در مقاطع زمانی مشخص، شناسایی می‌شود و در صورت معنادار بودن چنین الگویی، اطلاعات تاریخی مبنایی جهت تصمیم‌گیری آینده سهامداران می‌شود. براساس فرضیه کارا، الگوی فصلی نباید دارای اثرات معنادار باشد. بعضی از آزمون‌های تجربی نشان داده‌اند که استفاده از الگوهای خاص معامله، بر اساس اوقات مختلف روز، ماه یا سال، می‌تواند منجربه ایجاد بازده اضافی گردد. کسب بازده اضافی، کارایی بازار را به چالش می‌کشاند. بنابراین اثرات تقویمی یا دوره‌ای، می‌تواند به‌عنوان یکی از فاکتورهای پیش‌بینی‌کننده رفتار آتی سهام مطرح باشد. الگوهای فصلی با بررسی تاریخی بازده اوراق بهادار و یا حجم معاملات در مقاطع زمانی مشخص، شناسایی می‌شود و در صورت معنادار بودن چنین الگویی، اطلاعات تاریخی، مبنایی جهت تصمیم‌گیری آینده سهامداران می‌شود. بسیاری از مطالعات انجام گرفته با بررسی اثر پایان سال، اثر روزهای هفته، اثر ماههای خاص سال و مانند آن به الگوی خاصی در رفتار بازار پی بردند. (راعی و شیرزادی، ۱۳۸۷). مطالعات زیادی در کشورهای مختلف انجام شده که در آن شواهدی دال بر وجود بازده‌های غیرعادی بالا در روزهای قبل از تعطیلات رسمی یاد می‌شود. مطالعات زیادی بازده غیرعادی روز قبل از تعطیلی را نه تنها برای تعطیلات سال نو و کریسمس، بلکه برای سایر تعطیلات نیز یافتند.