بررسی عملکرد خانواده با ویژگی های روانشناختی و کمرویی نوجوانان

نوع فایل: word
تعداد صفحه: ۱۲۹ صفحه

از نظر روانشناسی دامنه سنی بین ۱۲ تا ۲۰-۱۸ سالگی دوره نوجوانی محسوب می شودکه همراه با تحولات ویژه می باشد. بروز تحولات کیفی در زمینه های شناختی، عاطفی، اجتماعی و جنسی در کنار تحولات کمی از ویژگی های این دوره است. عبور سالم از این دوره نقش تعیین کننده ای در سلامت روانی فرد در آینده ایفا می نماید. آغاز نوجوانی با تغییرات زیستی شروع شده ولی خاتمه آن با تغییرات وسیع روانشناختی و فرهنگی و کسب تجربه همراه است که متاثراز شرایط خانوادگی و اجتماعی می باشد (کانگر و تپرسف، ۱۹۸۴). کودک از بدو تولد تحت تاثیر محیط خانواده قرار دارد و این تاثیرپذیری تا بزرگسالی ادامه خواهد داشت (ماسن ،۲۰۰۰؛ نقل از سعیدی،۱۳۸۱). کمرویی یک مشکل بی سر و صدا است و بر اساس نگرش عمومی می توان آن را یک بیماری اجتماعی نامید که با توجه به شرایط اجتماعی  به نظر می رسد که در خلال سال های آینده به خاطر گسترش پدیده هایی مانند انزوا، رقابت و تنهایی افزایش خواهد یافت.اگر هر چه زودتر این بیماری درمان نشود فرزندان و نوادگان ما زندانیان کمرویی خویش خواهند گردید. کمرویی به عنوان نوعی از نگرانی و بازداری رفتاری و هیجانی در حضور دیگران توصیف شده است (گارسیا،۱۹۹۱). افراد کمرو وقتی در معرض دیگران قرار می گیرند احساس کمرویی می کنند و نگران ارزیابی و قضاوت دیگران هستند و لذا بازداری رفتاری دارند (هندرسون،۲۰۰۲). از طرف دیگر آنها اغلب در موقعیت های اجتماعی تنها هستند و در برقراری تماس چشمی با دیگران مشکل دارند (باس، ۱۹۸۶وهندرسون،۲۰۰۲). کمرویی به احساس ناراحتی و بازداری در موقعیت های اجتماعی اشاره دارد. کودکان و نوجوانان کمرو، هنگام حضور در جمع، فقدان ابتکار اجتماعی و آرامش سکون و خودآگاهی شدیدی را آشکار می کنند (گودینو  و لو ،۲۰۱۰). از طرفی کمرویی تجربه مخربی برای بخش قابل توجهی از جمعیت است و می تواند به عنوان تمرکز بیش از حد بر خود، اشتغال ذهنی زیاد در مورد احساسات، تفکرات و واکنش های فیزیکی تعریف شود (سندرس ، چستر ، ۲۰۰۸). همچنین افراد کمرو، احساس ناشی بودن، نگرانی، تنش و ناراحتی به هنگام مواجهه با افراد غریبه را تجربه می کنند (چیک  و باس ، ۱۹۸۱). علاوه بر این، نتایج مطالعات طولی حاکی از آن است که کمرویی و بازداری، پیش زمینه اختلال های اضطرابی و افسردگی بعدی است (بیدرمن ، ۱۹۹۳، هیرشفلد-بکر ، ۲۰۰۷، رزنبام، ۱۹۹۳، رابین  و بورگس ، ۲۰۰۱).  افراد کمرو ترجیح می دهند که سخنی نگویند و سکوت کنند تا این که خطر طرد شدن و عدم تایید توسط دیگران را متحمل شوند. لذا آن ها از حضور در موقعیت های اجتماعی بیمناک و نگران هستند که توسط دیگران به چه شکلی دیده می شوند. محققان بیان کرده اند که آن ها از پنج موقعیت اجتماعی بیمناک اند: منابع قدرت، مواجهه با جنس مخالف، مکالمه با غریبه ها، مرکز توجه قرار گرفتن در یک جمع کوچک، مورد ارزیابی قرار گرفتن در موقعیت های مختلف مانند مصاحبه کار (چیک و استال، ۱۹۸۶، هندرسون و زیمباردو، ۱۹۹۸). در واقع می توان گفت کمرویی یکی دیگر از ویژگی های شخصیتی است که به شدت تحت تاثیر روابط انسان با اجتماع و اطرافیان قرار دارد.به طور کلی کمرویی یک سازه روانشناختی و در عین حال یک عارضه اجتماعی است که در جمع بروز می کند و فرد از مواجهه شدن با افراد ناآشنا و ارتباط اجتماعی گریزان است (افروز،۱۳۸۵). اگرچه افراد کمرو در ظاهر بسیار آرام هستند اما در واقع ناآرامی،آشفتگی و اشتغال ذهنی زیادی را در مورد این که چطور توسط دیگران دیده می شوند را تجربه می کنند (سندرس، چستر، ۲۰۰۸). کودکان و نوجوانان کمرو بیشتر احتمال دارد که تنهایی، نارضایتی اجتماعی، ادراک منفی از خود، اضطراب و افسردگی را گزارش کنند (فوردهام ، استیونسون هایند ، ۱۹۹۹، ماسی، ۲۰۰۳، رابین، ۱۹۹۵). در مطالعه ای که به بررسی ارتباط بین کمرویی و نشانه های بیماری در کودکان کمرو و غیر کمرو پرداخته است، به مدت چهار هفته، والدین، شکایت های جسمانی فرزندانشان و مشاهدات خود را ثبت کردند. بچه های کمرو بیشتر روزها از ناخوشی خود شکایت می کردند و والدین آنها نشانه های ناخوشی بیشتری را در آنها در مقایسه با کودکان غیر کمرو مشاهده کردند. از جمله آشفتگی های معده ای-روده ای بیشتر. تلویحات چندی در مورد این نتایج ارایه شده است. از جمله: احتمال آستانه انگیختگی پایین در محورهای هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال کودکان کمرو که در نتیجه خودشان و والدینشان در مورد نشانه های بیماری حساس تر هستند (چونگ  و اوانس ، ۲۰۰۲). مطالعه ای توسط گری تراب  نشان داد که میان کمرویی، اضطراب و افسردگی همبستگی مثبت وجود دارد (اسنهالاتا و مارتی، ۲۰۰۳). خجالت،افسردگی، اضطراب و احساس انزوا مقوله هایی هستندکه مخرب زندگی افراد به حساب می آیند. زیمباردو، پیلکونیس و نوروود (۱۹۷۴) گزارش داده اند که حدود ۴۰ درصد از جمعیت بیان کرده اند که مشکلاتی دارند که نتیجه مستقیم خجالت و کمرویی آنها است (اندرسون و آرنولد،۱۹۹۹). نظریه دلبستگی (بالبی،۱۹۸۰)، نظریه شناختی (بک، ۱۹۶۷) و نظریه روان تحلیل گری (بلت و هومان، ۱۹۹۲) همگی بر این عقیده هستند که اختلال در ارتباط اولیه فرزندان و والدین برجسته کننده و پیش بینی کننده اختلالات بعدی دوران نوجوانی مانند افسردگی، اضطراب و کمرویی می باشد(رستیفو  و بوگلز ، ۲۰۰۹). نتایج تحقیق دیگری نشان می دهد که کنترل غیرمؤثر مادری، با اعتماد به نفس پایین و نشانه های اضطراب و افسردگی بالا در آنها مرتبط بوده است(میلر، وارنر، ویکراماراتن و ویسمن، ۱۹۹۹). با توجه به مباحث بالا این سئوال مطرح است که مجموعه عوامل مداخله گر در شکل گیری کمرویی  چگونه در تعامل با یکدیگر عمل می کنند. در سالهای اخیر تلاش بسیاری از روان شناسان ارائه یک مدل جامع از عوامل موثر در شکل گیری کمرویی بوده است. هدف پژوهش حاضر پرداختن به بخشی از این عوامل است، زیرا پرداختن به تمام عوامل اثرگذار از توان این پایان نامه خارج است. از این رو در این پژوهش عوامل روان شناختی و خانوادگی با تاکید بر عملکرد والدین در پرورش فرزندان مد نظر می باشد.