بررسی مفهوم تهدید به کارگیری زور و کاربرد زور در دوره های مختلف تاریخی

نوع فایل :word 

تعداد صفحات :۱۸۳

توسل به زور همواره در اسناد و مباحث مرتبط با حقوق و روابط بین­ الملل همراه با اصل دفاع مشروع بکار برده شده است. امروزه پس از آثار زیانباری که دو جنگ خانمان سوز اول و دوم جهانی بر جای نهاد، دولت­ها منع توسل به زور را پایه و اساس روابط خود قرار داده­اند. اینک منع توسل به زور و تحریم جنگ تبدیل به قاعده­ای عام گردیده که تخطی از آن بجز آن­گونه که منشور ملل متحد به عنوان یک استثناء آن­را پذیرفته، مذموم بوده و ممکن است با واکنشی عام مواجه گردد. اگرچه عدم توسل به زور بجز در مقام دفاع مشروع به عنوان یک حق ذاتی و در مقابل یک حمله مسلحانه پذیرفته شده است لکن در عمل و با استناد به مفاهیم جدیدتری در عرصه بین­الملل، حوادثی به وقوع پیوسته که نیازمند توجه و بازخوانی ضوابط بین­ المللی است. تروریسم، مداخله بشر دوستانه یا مسئولیت حمایت و دفاع پیشگیرانه و پیشدستانه از جمله مفاهیمی هستند که در سالهای اخیر برای کاربرد زور مورد استناد قرار گرفته ­اند. برای تشخیص این­که آیا این مفاهیم منطبق بر ضوابط بین­ المللی است، نیاز به بررسی منشور ملل متحد است. ناگفته نماند که دیوان بینﺍلمللی دادگستری به مثابه والاترین و معتبرترین مرجع قضایی که دارای نقش موثر در برقراری صلح می­باشد به صراحت وقوع حملهﺍﻱ مسلحانه از سوی یک دولت را شرط اساسی توسل به حق قانونی توسل به زور در مقام دفاع مشروع برشمرده است. دیوان از طریق صدور آراء مشورتی و ترافعی و حتی صدور قرار موقت علاوه بر حل و فصل اختلافات به شیوه مسالمت­آمیز، از گسترش اختلافات و بروز درگیری­های جدید ممانعت به­عمل می­آورد و از این طریق به حفظ صلح و امنیت بین­ المللی کمک زیادی کرده است. دیوان در پرونده­های مهمی همچون؛ دعوای نیکاراگوئه علیه ایالات متحده آمریکا، رای مشورتی دیوان در خصوص کاربرد سلاح های هسته ای، رای دیوان در قضیه سکوهای نفتی، ساخت دیوار حایل در سرزمین­های اشغالی و دعوای کنگو علیه اوگاندا که مرتبط با کاربرد زور است به صدور رای پرداخته که بسیار حایز اهمیت است و می­تواند منبعی مناسب برای این پژوهش قرار گیرد.