تعیین نقش توبه در سقوط مجازات از منظر فقه و حقوق با تاکید بر قانون مجازات جدید

نوهع فایل :word 

تعداد صفحات :۱۵۷

توبه از مباحث مهم در معارف و تعلیمات اسلامی است و به معنی رجوع و برگشت از اعمال بد گذشته و اظهار ندامت از آنها و سعی تلاش در اصلاح عمل می باشد و چنانچه با شرایط صحیح انجام گیرد پذیرفته خواهد شد و مهلت پذیرش آن نیز تا هنگامی است که مرگ به انسان روی نیاورده است .هدف اصلی ما از انجام این تحقیق و تعیین نقش توبه در سقوط مجازات از منظر فقه و حقوق با تاکید بر لایحه جدید قانون مجازات و همچنین تاثیر توبه بر مجازات شرکا ، معاونین ، مجازات تبعی و تکمیلی می باشد .در قرآن کریم در آیات متعدد انسانها را به توبه تشویق می کند و توابین را مساوی با مطهرین قرار داده و می فرماید «ان الله یحب التوابین والمتطهرین » یکی از سوره ای قرآن به نام توبه نام گذاری شده است .همچنین در روایات صادره از طرف معصومین (ع) نیز به توبه و اثرات آن بسیار سفارش شده است. از دیدگاه قرآن و روایات،توبه چهره عمل را تغییر داده و گناهان را تبدیل به نیکی ها و حسنات می کند. آثار توبه نه تنها در بعد فردی بلکه در بعد اجتواعی نیز قابل توجه است. توبه از منظر فقه با توجه به آثار آن بر دو قسم تقسیم می شود:توبه باطنی و توبه حکمی .توبه باطنی یعنی توبه بین انسان و خداوند که با توجه به نوع گناه دارای انواعی می باشد. توبه حکمی توبه ای است که به فرض صحت تحقق آن عدالت و شهادت افراد مورد قبول قرار می گردد. توبه احکامی دارد از جمله وجوب،فوریت،عمومیت و مراتب می باشد. در خصوص پذیرش توبه سوالاتی مطرح می شود از جله ۱-اصولا آیا توبه پذیرفته می شود یا خیر ؟ ۲-در صورت پذیرفته شدن فرصت آن تا چه موقع است ؟۳-آیا توبه ایی است که پذیرفته نشود ؟ در پاسخ سوال اول (قبول توبه)خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : آیا نمی دانند این خداوند است که توبه بندگان را می پذیرد. از این آیه می توان استفاده کرد که اولا مقام پذیرش توبه صرفا مختص ذات باری تعالی است و توبه پذیر تنها خداوند می باشد در ثانی همانطور که خداوند امر به توبه فرموده و همه بندگان را دعوت به این مهم نموده،خود نیز از روی لطف و کرم پذیرش و قبول آن ضمانت کرده است و در واقع هر توبه صحیحی را میپذیرد. در پاسخ سوال دوم و سوم یعنی زمان پذیرش توبه و توبه ای که پذیرفته نمی شود باید گفت انسان تا در دنیا زندگی می کند و مرگ به وی روی نیاوده مهلت برای توبه کردن دارد و تنها هنگامی که در چنگال مرگ گرفتار است و هیچ امیدی به نجات نداشت و در واقع مرگ را مشاهده کرد توبه مورد قبول نمی شود. مبحث دیگر که در خور توجه می باشد احراز توبه می باشد و آیا صرف اظهار توبه را می توان پذیرفت در جواب باید گفت از آنجا که توبه یک مسئله درونی و باطنی است و تنها از طرف فرد تائب معلوم می شود لذا صرف ادعای فرد مبنی بر توبه برای احراز آن کفایت می کند زیرا اولا نهاد توبه مبنی بر تسامح است و اگر ادعای تائب پذیرفته نشود برقراری این نهاد کم رنگ و بیهوده خواهد بود.ثانیا طبق قاعده « الحدود تدرء بالشبهات » با اندک تردیدی در وقوع توبه حد ساقط می شود ، نتیجه اینکه صرف اظهار توبه برای احراز آن کفایت می کند مگر اینکه دلیلی بر خلاف آن یافت شود و یقین به کذب وی باشد. بنابراین بر موارد فوق علمای اسلام بر وجود توبه اتفاق نظر و اجماع دارند و لذا می توان چنین مدعی گشت که ادله اربعه (قرآن،سنت،اجماع و عقل) جملگی بر وجوب توبه دلالت می کنند