رابطه بین سبک های هویت و هوش هیجانی با رضایت شغلی در بین کارکنان شبکه بهداشت شهرستان پاسارگاد

فایل :word

صفحه :۱۲۰

نیروی انسانی یا عامل انسانی بی تردید شریف­ترین، مهم­ترین و ارزشمندترین عامل بین عوامل و منابع مختلف تولید است. عامل انسانی در سازمان، تمامی افراد و کارکنان شاغل در سازمان اعم از مدیران، متخصصین، کارشناسان، کارمندان و کارگران را در رده­های مختلف شغلی در بر می­گیرد.نقش نیروی انسانی در پیشبرد امور جامعه دارای اهمیتی والاست و موثرترین رکن تحولات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی نیز، تجهیز نیروی انسانی متعهد، متخصص، ماهر و افزایش مهارت­های مداوم او را اجتناب ناپذیر می کند. کوشش­های بشر همواره بر آن بوده تا حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد. این کوشش­ها را می­توان دست­یابی به بهره­وری بالاتر نامید (پاول و مایر^[۱]، ۲۰۰۹).هوش هیجانی می تواند یکی دیگر از عوامل موثر در شادکامی و نشاط افراد باشد. انسان در طول زندگی نیازمند محیطی صمیمی و دوستانه است که حامی او باشند و برای اینکه سلامت و سازگاری خود را از لحاظ فیزیکی و روانشناختی حفظ کند، نیاز به روشهای مقابله دارد که برخی به صورت رسمی توسط موسسات مشاوره و مراکز بهداشت روانی و بعضی بوسیله دوستان، همسایگان، خویشاوندان، گروه همسالان و غیره تأمین می شود و هرچه میزان کمک و حمایت دریافتی فرد بیشتر باشد توانایی وی در مقابله و سازش با مشکلات بیشتر می گردد و در نتیجه امکان رشد و خودشکوفایی برای فرد را فراهم می کند. پژوهشگران عقیده دارند که هوش هیجانی^[۲]، افراد را برای مقابله با مشکلات آماده می کند و باعث تقویت رفتارهای مثبت و سازگارانه می شود. همچنین هوش هیجانی به احساس ذهنی تعلق داشتن، پذیرفته شدن و مورد علاقه، عشق و محبت قرار گرفتن اطلاق می گردد و برای هر فرد یک رابطه امن را بوجود می آورد که در این رابطه ویژگی های اساسی، احساس صمیمیت و نزدیکی است(برانول و شوماکر^[۳]،۱۹۸۱؛ به نقل از قلاتی،۱۳۸۰). علاوه بر هوش هیجانی، عامل دیگری که بر روی نیروی انسانی تاثیر دارد، سبک های هویت می باشد.هویت، یک تصور و بازنمایی ذهنی از خود است و افراد برحسب استفاده از فرآیندهای شناختی و اجتماعی و نظریه­های خود ساخته برای حل مسایل شخصی و تصمیم گیری­ها، در استفاده از سبک­ها با یکدیگر تفاوت دارند. این سبک­ها، راه­های پردازش اطلاعات و مقابله با مشکلات ناشی از بحران هویت است (دوریس^[۴] و همکاران، ۲۰۰۴).برزونسکی (۱۹۹۰) با بررسی زیربناهای شناختی و اجتماعی وضعیت سبک­های هویت، سه سبک اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم / اجتنابی را فرض نمود.سبک هویت اطلاعاتی: ظاهراً سازگارانه­ترین سبک می­باشد و سازوکار کنار آمدن برای اداره موقعیت­های روزانه است. افراد با سبک هویت اطلاعاتی، به صورت فعال و آگاهاهانه به جستجوی اطلاعات و ارزیابی آنها می­پردازند و سپس اطلاعات مناسب را مورد استفاده قرار می­دهند (برزونسکی، ۱۹۹۰). سبک هنجاری: بر پایه تقلید و پیروی از افراد مهم در زندگی فرد بنا شده است. افراد با سبک هویت هنجاری، نسبت به موضوعات هویتی و تصمیم­گیری­ها به همنوایی با انتظارات و دستورات افراد مهم و گروه­های مرجع می­پردازند. آنها به­طور خودکار، ارزش­ها و عقاید را بدون ارزیابی آگاهانه می­پذیرند و درونی می­کنند؛ تحمل کمی برای مواجه شدن با موقعیت­های جدید و مهم دارند و نیاز بالایی برای بسته نگه­داشتن ساختار خود نشان می­دهند (برزونسکی، ۱۹۹۲). سبک سردرگم/اجتنابی: نماد برخورد طفره­آمیز در مشکلات است. راهبردهای متمرکز بر هیجان که با سطح پایینی از تعهد و اعتماد به نفس و نیز بی­ثباتی خودپنداری همراه می­باشد. افراد با سبک هویت سردرگم-اجتنابی، تعلل و درنگ می­کنند و تا حد ممکن سعی در اجتناب از پرداختن به موضوعات هویت و تصمیم­گیری دارند (برزونسکی،۱۹۹۰).یکی از عامل­هایی که رفتار سازمانی هر فرد را به شدت تحت تأثیر قرار می­دهد رضایت شغلی است. رضایت شغلی احساس مثبت و منفی و نگرش­هایی که درباره­ی شغل خود داریم را منعکس می­کند که به تعداد زیادی از عامل­های مربوط به کار وابسته است و دامنه­ی آن از جایی که ما قرار داریم تا جایی که احساسی از تحقق در وظایف خود به دست می­آوریم، ادامه دارد (مهداد،۱۳۸۴).رضایت شغلی به عامترین مفهوم کلمه عبارت است از: حالت عاطفی شادی بخش یا مثبتی که از ارزیابی شغل یا تجربه­های شغلی فرد به او دست می­دهد (آندرسون و اناکیپریانو[۵]، ترجمه جباری و همکاران ۱۳۸۷).بنابراین توجه به ارتباط این سه متغیر در سازمان مسیر دست­یابی به اهداف سازمان را تسهیل می­کند و زمینه رقابت سازمان با محیط را فراهم می­کند.