نقد روانکاوانه ی رمان سلوک محمود دولت آبادی و رمان حین ترکناالجسر از عبدالرحمن منیف با رویکردی تطبیقی

نوع فایل :word 

تعداد صفحات :۱۲۱

یکی از شاخه ­های مهم در ادبیات ایران و جهان نقد ادبی است و باید اهمیت میان رشته­ای آن مورد توجه قرار گیرد که خود به انواع گوناگونی با توجه به تئوری­هایی که هر یک از متخصصان هر شاخه ارائه داده ­اند تقسیم می­شود و هر کدام دلایلی نسبتا منطقی را برای رسیدن معنی یا معانی متن بیان نموده ­اند. ادبیات تطبیقی نیز به باور رنه ولک یکی از شاخه ­های نقد ادبی است. موضوع این پژوهش شاخه­ ای از نقد ادبی است که نقد روانکاوانه نامیده می­شود که در آن رمان سلوک نوشته­ ی محمود دولت ­آبادی و رمان حین­ترکنا­الجسر اثر عبدالرحمن منیف با رویکردی تطبیقی برای دستیابی به معنای آن دو، با توجه به تئوری­های روانکاوی مورد بررسی قرار می­گیرد. علت گزینش این دو رمان به طور خاص به این دلیل است که هر دو رمان مدرن به حساب می­آید و سیلان ذهن در آن دو بسیار به کار برده شده است و در هر دو رمان شخصیت اصلی، توجه بسیاری به گذشته­ ی خود دارد و به نوعی گذشته­ی خود را بازسازی می­کند ذهن شخصیت اصلی مدام با تداعی­های ذهنی خود گذشته را به یاد می­آورد. همچنین درونمایه ­ی هر دو رمان شباهت­های فراوانی دارد که با توجه به این موارد، اشتراکات فراوانی را می­توان در هنر نویسندگی دو نویسنده پیدا کرد.ب: مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارجوب نظری و پرسشها و فرضیه ها:در این پژوهش سعی یر این شده است که مبانی نظری روانکاوی تا جایی که به کار نقد می­آید و همچنین اصطلاحات آن مورد بررسی قرار گیرد و جنبه ­هایی از آن که در ادبیات و نقد ادبی کاربرد دارد به صورت عملی به این دو رمان اعمال شود. البته به کارگیری روانکاوی در نقد ادبی سه رویکرد متفاوت دارد که به­طور خیلی خلاصه عبارت است از اول: روانکاوی نویسنده، دوم: روانکاوی شخصیت­های داستان و سوم روانکاوی خواننده است. این پژوهش بر مبنای رویکرد دوم، یعنی روانکاوی شخصیت­های داستان، صورت می­گیرد. دلایل متفاوتی وجود دارد که این پژوهش بر مبنای این رویکرد بررسی می­شود که به قرار زیر است: هدف این پژوهش تحلیل خود آثار ادبی است و رسیدن به معنایی از آن، به این خاطر رویکرد اول نقد روانکاوانه(روانکاوی نویسنده) شاید اطلاعاتی را در مورد چگونگی شخصیت مولف و آفرینش اثر به ما بدهد، ولی این رویکرد چندان به خود اثر هنری نمی­پردازد و ما را از تحلیل و ارزش­یابی اثر هنری بی­نیاز نمی­کند. همچنین نیاز به تخصص بالا در روانکاوی و اطلاعات دقیق و کافی از زندگی نویسنده است. رویکرد سوم (روانکاوی خواننده) نیز نمی­تواند به نتیجه­ی کاملی از تحلیل منجر شود