بررسی اثر بخشی هوش هیجانی در کاهش وابستگی به فیسبوک دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران

فایل:word

صفحه:۱۰۵

از مهمترین ویژگی‏های فضای مجازی گسترش اهمیت فرد و حیطه خصوصی در برابر جمع و حوزه عمومی است. افراد در فضای مجازی در عین حال که می‏توانند در گروه‏های مختلف حضور داشته باشند؛ می‏توانند خود را جدا از دیگران و تنها نیز حس کنند. نبود مراتب قدرت در فضای مجازی باعث می‏شود، فردیت افراد در جمع حل نشود. در جهان واقعی قدرت انتخاب افراد، همواره تحت تأثیر عوامی چون جبر مکان، زمان، فرهنگ، حکومت و … محدود بوده است. اما در جهان مجازی این مرزها وجود ندارد و افراد در مقیاس‏ جهانی می‏توانند دست به انتخاب بزنند  (مرتضی نورمحمدی، ۱۳۸۸).بخشی از این تضاد در این است که بعضی اعتقاد دارند که فقط موادی که وارد بدن می شود می‏تواند به عنوان اعتیاد قلمداد شود و این اصطلاح باید در زمینه داروها مورد استفاده قرار گیرد. برای اختلال، سبب شناسی ضرورتی ندارد. بنابراین این اختلال می‏تواند کارکرد شناختی ، رفتاری و عاطفی یک فرد بهنجار را تحت تأثیر قرار دهد و بدین جهت نیز رفتار در محدوده بهنجار قرار دارد (جاشوا^[۱]،۱۹۹۹).وابستگی به اینترنت به عنوان »وابستگی رفتاری «مانند وابستگی به قمار، پرخوری، تماشای اجباری تلویزیون و مانند آن مدنظر گرفته می‏شود. در اینجا فرد نه به مواد بلکه به آنچه که در رایانه انجام می‏دهد یا به احساسی که در هنگام انجام آن به او دست می‏دهد وابسته می‏شود (ساسمن و  تاسیون ،۲۰۰۲ به نقل از جدیدی ۱۳۸۵).اورزاک^[۲] (۲۰۰۵) وابستگی به اینترنت را به عنوان اختلال در نظر می گیرد. نوعی اختلال که مردم در آن صفحه رایانه را جذابتر از واقعیت زندگی روزمره می بینند. به نظر او هر کسی که رایانه دارد در معرض وابستگی است اما افرادی که خجالتی، افسرده، تنها و بی حوصله هستند یا آنهایی که ازیک اعتیاد دیگر بهبودی می یابند،آسیب پذیری بیشتری دارند.وابستگی به تکنولوژی به طور عملیاتی می تواند به عنوان وابستگی غیر شیمیایی (رفتاری) که شامل انسان و دستگاه است تعریف شود. این اعتیاد ممکن است انفعالی (مثلاً تلویزیون) یا فعال (بازیهای رایانه ای) باشد و معمولاً جنبه های القاء کننده و تقویت کننده ای دارد که ممکن است به افزایش تمایل وابستگی کمک نماید (آرتز^[۳] و همکاران ،۲۰۰۲).فرضیه‌ای جدید می‌گوید ، احتمال دارد که هم در عادت به مواد و هم در عادت به غیرمواد، یک واکنش شیمیایی وجود داشته باشد. اعتیاد به رسانه های الکترونیکی نوعی اختلال کنترل تکانه است که به استفاده بیش از حد از رسانه الکترونیکی به نحوی اطلاق می گردد که سایر فعالیت های اجتماعی فرد را تحت الشعاع قرار داده و به افت عملکرد وی در حوزه های مختلف شغلی – علمی-اجتماعی- حرفه ای-خانوادگی اقتصادی-روانشناختی می شود.تا انجا که باعث نادیده انگاشتن روابط در دنیای واقعی مثل دوستان و خانواده می گردد.(حق شناس،۱۳۸۵)