مقایسه اثر بخشی مشاوره به شیوه آدلری و بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل، بر سلامت روانی ، تاب آوری و امیدواری دانشجویان

نوع فایل: word

تعداد صفحه:۲۰۵صفحه

   این پژوهش با هدف  بررسی اثر بخشی دو الگوی مشاور گروهی « آدلری» و «بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل»در افزایش سلامت روانی، تاب آوری و امیدواری دانشجویان (۱۸ تا ۲۴ ساله ) ا نجام شده است . جامعه پژوهشی حاضر را دانشجویان پسر مراکز تربیت معلم تهران تشکیل می دهند که از بین آنها ۳۹ نفر نمونه  انتخاب  و در دو گروه آزمایش و گواه به شکل تصادفی جایگزین شدند. سپس گروه مشاوره آدلری به مدت ۱۱ جلسه و گروه بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل به مدت ۱۲ جلسه هر گروه هفته ای یک جلسه دو ساعته  در جلسات مشاوره گروهی شرکت کردند. ابزارهای جمع آوری داده ها عبارت بودند از :  ۱- مقیاس سلامت روانی GHQ- 2- مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون CD-RIS 3- مقیاس امیدواری میلر، که به صورت پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری استفاده شد . برای تجزیه و تحلیل  دادهای پژوهش  و آزمون فرضیه ها ، تحلیل کواریانس و آزمون تعقیبی بکار رفت. در مواردی که مفروضه های کوواریانس برقرار نبود از تحلیل واریانس یک عاملی استفاده شد  نتایج نشان داد که مداخلات گروهی بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل در افزایش سلامت روانی اعضای گروه موثر بوده و در خرده آزمون اختلال در کارکرد اجتماعی کاهش معنا داری ایجاد کرد اما اثر مداخلات مشاوره آدلری در سلامت روانی معنی دار نشد. همچنین مداخلات مشاوره آدلری در تاب آوری افزایش معناداری ایجاد نموده اما اثر مداخلات بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل در تاب آوری معنی دار نشد. نهایت اینکه  در نتیجه این دو مداخله، امیدواری دانشجویان افزایش معنی داری نیافت . مقایسه ی مشاوره آدلری با بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل درافزایش سلامت روانی، تاب آوری و امیدواری تفاوت معناداری به دنبال نداشت .نتایج پیگیری نمرات دو گروه پس از دو ماه حاکی از ماندگاری اثر مداخلات بود. میتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که مداخلات به شیوه آدلری به دلیل تاکید بر شناخت و پویش های شخصیتی افراد اثرگزاری عمیقتری در تغییر افراد دارد.اما برای ایجاد امیدواری بایستی به استفاده از مداخلات دیگری پرداخت.  واژگان کلیدی : سلامت روانی – تاب آوری – امیدواری – مشاوره آدلری – بازسازی شناختی – تمثیل.    در جامعه مدرن و پیچیده  امروز، مساله سلامت از مقوله های مهم محسوب می شود.  سازمان بهداشت جهانیبهداشت روانی را چیزی صرفاً بیش از عدم بیماری و ناتوانی می داند و در عوض آن را یک حالت بهزیستی اجتماعی، روانی ، جسمانی و معنوی کامل تعریف می کند. در زیربنای این نگاه اعتقاد براین است که همه افراد، دارای نیازهای بهداشت روانی هستند و این گونه نیست که فقط افرادی که دارای اختلالات روانی قابل تشخیص هستند به مداخله نیازمند باشند. افراد، ظرفیت رشد و پیشرفت را دارند و مشاوران می توانند بجای صرفا حذف آسیب ها به تسهیل سلامت و رشد آنان کمک نماید (مایرز سووینی،‌ویتمر، ۲۰۰۱ به نقل از کریس۲۰۰۶ ).   در سالهای اخیر رویکردهایی که بجای نابهنجاری و اختلال به ظرفیتها و توانمندیهای انسان پرداخته اند، مورد توجه مشاوران و روان شناسان قرار گرفته اند و از جمله بنیادی ترین سازه های مورد نظر این رویکردها، بهزیستی، سلامت روان، شادکامی، خوشبینی،افزایش تاب آوری  (گارمزیو ماستن۱۹۹۱) ،افزایش ‌امیدواری(اشنایدرو لوپز ۲۰۰۰ ( به نقل از آیلت، ۲۰۰۴)و مفاهیمی ازاین قبیل است تاب آوری و امیدواریز جمله این مفاهیم است که در آموزه های قرآن کریم نیز وجود داردطرفداران عملکرد توانایی محور بجای تمرکز بر آسیب معتقدند  که حوزه روان­شناسی مثبتبرای متخصصان فرصتی فراهم خواهد کرد تا با داشتن ابزارهایی جدید، مراجعان خود را از چشم­انداز وسیعتر و کاملتری بنگرند( وال، ۲۰۰۶) .   از جمله عواملی که باعث سازگاری هر چه بیشتر آدمی با نیازها و تهدیدهای زندگی می گردد تاب آوری است که جایگاه ویژه ای در حوزه روان شناسی رشد، خانواده و بهداشت روانی دارد، بطوری که هر روز بر شمار پژوهشهای مرتبط با این سازه افزوده می شود (والر،۲۰۰۱). در روان شناسی ظرفیت مثبت افراد برای سازگاری با استرس و فجایع را تاب­آوری نامیده­اند واین مفهوم همچنین برای تعیین ویژگی میزان  مقاومت در برابر وقایع آینده استفاده می­شود. در این معنا تاب­آوری به عنوان یکی از عوامل محافظتی و مقاومت در مقابل عوامل خطرساز آینده مورد توجه قرار گرفته است. عبارت خطر ساز  و تاب­آوری در این حوزه از مطالعات تا حدودی رایج است و معمولاً از عبارات مشابهی مانند تاب­آوردن،تاب­آوری روان شناختی، تاب­آوری هیجانی، سخت­رویی و تدبیر، انعطاف پذیری و بهبود پذیری نیز نام برده می­شود. از تاب آوری بعنوان یک ایده خوب با ارزش عمل گرایی  بالا برای کمک و تقویت افراد در مواجهه با ناملایمات و حفظ کردن آنان در برابر خطراتی که در طول زندگی شان بوجود می آید، یاد می کنند(هارت ، بلینکو و  توماس ، ۲۰۰۷).۸-  وَلا تَایئسَوا مِن رَوحِ اللهِ … (یوسف ۸۷) از رحمت خدا نومید نباشید. – وَ لنبلُوَنّکُم بِشَئِ مِنَ الخوف و الجوعِ و نَقصٍ مِنَ الاَموالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِالصّابِرینَ. اَلَّذینَ اذا اَصابَتهُم مُصیبهٌ قالوا اِنّالِلّهِ وَ اِنّا اِلَیهِ راجِعُونَ. (بقره ۱۵۴ و ۱۵۵) و البته شما را به سختیها چون ترس و گرسنگی و نقصان اموال و نفوس و آفات زراعت بیازمایم و بشارت و م‍ژده آسایش از آن سختی ها، صابران راست. آنانکه چون به حادثه سخت و ناگواری دچار شوند ، صبوری پیش گرفته و گویند ما به فرمان خدا آمده و بسوی او رجوع خواهیم کرد.-  از امام علی (ع) نقل است که برترین عبادتها سه چیز است: سلامت، بردباری، امیدواری.