مقایسه کیفیت زندگی، معنای زندگی، تصویر بدنی و سلامت روان در دو گروه زنان یائسه و غیر یائسه با تأکید بر میزان تحصیلات آنان در شهر تهران

فایل:word

صفحه: ۱۲۷

یائسگی یک پدیده جهانی برای زنان است. این یک فرآیند بیولوژیک است، که با سقوط استرادیول و پروژسترون و افزایش هورمون تحریککننده فولیکول شناخته میشود، همچنین به عنوان یک مرحله از زندگی که با نقش تغییریافته از جمله پایان پتانسیل باروری و ترک خانه کودکان شناخته میشود.اگرچه یائسگی به عنوان یک مرحله طبیعی از زندگی زنان در نظر گرفته میشود، ولی تعداد قابل توجهی از زنان، مشکلات گوناگونی را قبل و بعد از آن تجربه میکنند.یائسگی یک واقعه فیزیولوژیک شبیه منارک( اولین قاعدگی) است که به طور معمول در زنان بالای ۵۰ سال رخ می دهد و با علائم کاهش سطح استروژن همراه میباشد. یائسگی ممکن است کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرار داده و حتی سلامت آنان را به خطر بیندازد. یائسگی یکی از مراحل مهم زندگی و بخشی از سالمندی است که اگر با دید مثبتی به آن نگریسته شود میتواند الهامبخش و سودمند باشد ، با این وجود یائسگی پدیدهای است که کسی تمایل به بحث در مورد آن نداشته و حتی در صورت بحث، با آن برخوردی ناامیدکننده و منفیگرایانه میشود. به نظر افراد جامعه ویژگیهایی نظیر جوانی، زیبایی و جذابیت در زنان باارزش هستند و زنان یائسه، افرادی به غلط، غیرمنطقی، عصبی، خشن و فاقد نیروی جنسی معرفی و چون کمتر مورد توجه قرار میگیرند با گذشت زمان به تدریج در جامعه فراموش میشوند. یائسگی پایان دوره باروری است؛ هنگامی که این دوران فرا میرسد زنان یائسه دچار درجاتی از شوک و ناباوری و احساس غم میشوند. این دوره با علائم جسمی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه، علایم ادراری تناسلی و علایم روانشناختی مثل تحریکپذیری، اختلالخلق، اضطراب، تنش، کاهش اعتماد به نفس، بیثباتی عاطفه، کمشدن حافظه که میتواند سلامت جسمی، روانی و جنسی زنان یائسه را تحت تاثیر قرار دهد و بر کار، فعالیتهای اجتماعی، اوقات فراغت، خواب، خلق و خو، تمرکز، ارتباط با دیگران، لذت از زندگی و کیفیت زندگی فرد تاثیر گذارد)فروهری،۱۳۸۸).داشتن معنا و مفهوم در زندگی یا به عبارت دیگر معناجویی در زندگی یکی از دغدغه های بشر امروزی می باشد که نه تنها زندگی فردی اورا تحت تاثیر قرار می دهد بلکه در روابط وی باسایر حوزه های بشری نیز نقش مهمی ایفا می کند. بدین گونه یافتن راهی که بتواند دستیابی به چنین هدفی را میسر کند از مسائل مهم بشری است که تلاش هرچه بیشتر در تحقق آن را می طلبد.کیفیت زندگی مفهوم گسترده­ای است که دارای معانی گوناگون برای افراد و گروه­های مختلف است، برخی آن را به عنوان قابلیت زیست­پذیری یک ناحیه، برخی به عنوان رفاه عمومی، بهزیستی اجتماعی، شادکامی، رضایتمندی، خوب بودن، داشتن زندگی هدفمند (دارای معنی)، تحقق نیازها و یا عوامل عینی مانند درآمد و وضعیت سلامت دانسته­اند. کیفیت زندگی مفهومی چند وجهی، ولی در عین حال قابل تعریف و سنجش با رهیافتی میان رشته­ای است. بررسی­های انجام شده حاکی از این واقعیت است که با نگاه­های مختلفی به کیفیت زندگی پرداخته شده است. کیفیت زندگی امری نسبی است که برای سنجش آن معیار مطلق و جامع و جهانشمولی وجود ندارد. مفهومی است که به شدت متأثر اززمان ومکان است وعوامل مؤثر برآن بسته به دوره زمانی ومکانی وجغرافیایی وشرایط فرهنگی تغییر می­کنند. مؤلفه­های کیفیت زندگی بر اساس ارزش­های فردی و ملی تعریف می­شوند و شکی نیست که واقعیتها و شرایط عینی جامعه و وضعیت مادی زندگی فرد نیز در آن نقش تعیین­کننده دارد. اما از جهت دیگر باید توجه داشت که انسان موجودی است که بر اساس تصویر ذهنی خود از واقعیت، نه خود واقعیت زندگی می­کند و رفتارش، برداشت ذهنی و درکی است که از واقعیت دارد که الزاماً با واقعیت انطباق ندارد، این نگرش­ها قابل تغییر است. ( خوارزمی، ۱۳۸۶ ).کیفیت زندگی طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت عبارت است از ادراک افراد از وضعیت زندگی در عرصه ی فرهنگ و نظام ارزشی که درآن زندگی میکنند که با اهداف ، انتظارات و معیار های آنها مرتبط است (دوایهی و سینگ ۲۰۰۱).در این نگاه کیفیت زندگی مفهومی فراگیر است که از سلامت فیزیکی، رشدشخصی، حالات روانشناختی، سطح استقلال، روابط اجتماعی وروابط بانهادهای برجسته ی محیط، تاثیر می پذیرد ونیز بر ادراک فرد مبتنی است (پوایگدلرز و همکاران، ۲۰۰۴).پژوهشگران معتقدند که سلامت فیزیکی از رشد روانی تاثیر می پذیرد و ارتقای سلامت روان بر پایه ی پیشگیری و درمان تنش های عاطفی استوار است.بنابراین، هرگاه سطح سلامت روان کاهش یابد، عملکرد در سایر حیطه های کیفیت زندگی نیز به مخاطره می افتد.تغییرات ناشی از یائسگی ممکن است تصور ذهنی فرد را از جسم خود[۱] تهدید کند و احساس جدایی اجتماعی[۲] را در آنان ارتقاء بخشد. تا کنون هیچ تئوری جامعی نتوانسته به تنهایی و به طور مناسب علت یائسگی را تشریح کند. از طرف دیگر این موضوع که آیا یائسگی یک صفت سودمند تکاملی است یا به سادگی یکی از اثرات جانبی پیری محسوب می شود مورد اختلاف نظر دانشمندان است. در این تحقیق به اثرات یائسگی بر روی کیفیت زندگی، معنای زندگی، تصویر بدنی و همچنین سلامت روان در زنان پرداخته ایم.که می تواند به عنوان یک دوره گذرا در زندگی باشد و تاثیر چندانی بر متغیرهای مورد تحقیق نداشته باشد. درواقع هرفرد در باورهای اجتماعی، ساختار فرهنگی، اجتماعی و خانواده معنای زندگی خود را کسب نمودند و کیفیت زندگی هر فرد وابسته به دوره های مختلف گذرا نیست. از این گذشته بایستی نقش میزان تحصیلات زنان را نباید از نظر دور داشت و تاثیر تحصیلات را بر متغیرهای وابسته این تحقیق مشاهده نمود.