واکاوی قانون مجازات اشخاصی که مال غیر را به عوض مال خود معرفی می نمایند (مصوب اردیبهشت 1308)

توضیحات

 

 

بخش اول: ماده ۱

فصل اول: واژگان پژوهش

مبحث اول: محکوم له، محکوم علیه، محکوم به

مبحث دوم: مدعلی له، مدعی علیه، مدعی به

مبحث سوم: دین، داین، مدیون

فصل دوم: مال

مبحث اول: تعریف مال

گفتار نخست: داشتن منفعت عقلایی و مشروع

الف) نفع عقلایی و مشروع

ب) منافع مادی و منافع معنوی

ج) نسبیت نفع

گفتار دوم: قابلیت داد و ستد

گفتار سوم: قابلیت اختصاص یافتن

مبحث دوم: آثار حقوقی تعریف مال

فصل سوم: عطف به ماسبق شدن این قانون (از ابتدای سال ۱۳۰۳)

مبحث اول: محدوده قانون در حقوق جزای ماهوی

گفتار نخست: سابقه تاریخی

الف) قاعده عطف به ماسبق نشدن قوانین جزایی در اسلام

ب) قاعده عطف به ماسبق نشدن قوانین جزایی در حقوق موضوعه

گفتار دوم: اشکالات مرتبط به اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری

الف) اشکال ناشی از تاریخ قانون

۱- قوانین جزایی مصوب مجلس شورای اسلامی

۲- قوانینی که در نتیجه اختیارات تصویب می شوند

ب) اشکال مربوط به تعیین تاریخ وقوع جرم

۱- جرم ساده و آنی

۲- جرم مستمر

۳- جرم مرکب

۴- جرم به عادت

ج) اشکال مربوط به تشخیص شدت و خفت قوانین جزایی

مبحث دوم: محدوده قانون در حقوق جزای شکلی

گفتار نخست) دلایل عطف به ماسبق شدن قواعد شکلی

گفتار دوم) استثنائات وارده بر این اصل

بخش دوم: ماده ۲

فصل اول: ضمان

مبحث اول: اوصاف عقد ضمان:

گفتار نخست- ضمان عقد رضایی و سبب انتقال دین است:

گفتار دوم – ضمان عقدی معوض است:

گفتار سوم- ضمان عقد تبعی است:

گفتار چهارم – ضمان از عقود مسامحه است:

گفتار پنجم – ضمان عقدی لازم است:

مبحث دوم: انعقاد ضمان

گفتار نخست: تراضی و اهلیت

الف) لزوم تراضی:

ب) شکل تراضی:

ج) لزوم منجز بودن ضمان:

د) اهلیت ضامن و طلبکار:

گفتار دوم: موضوع ضمان

الف) وجود دین

۱- التزام به تأدیه دین آینده:

۲- ضمان از دین معلق:

ب) اوصاف دین

۱- موضوع دین باید مال باشد:

۲- موضوع تعهد باید مال کلی باشد:

۳- لزوم مشروع بودن دین:

۴- لزوم قابلیت تعیین دین:

مبحث سوم: آثار ضمان

گفتار نخست: اثر ضمان بین ضامن و مضمون له

الف) نقل ذمه (قاعده کلی)

ب) ضمان وثیقه ای و تضامنی

گفتار دوم: اثر ضمان بین ضامن و مضمون عنه

الف) شرایط رجوع ضامن به مضمون عنه

۱- لزوم اذن:

۲- لزوم تأدیه:

ب) زمان ایجاد دین و مطالبه آن

۱- زمان ایجاد دین:

۲- زمان مطالبه:

۱-۲- ضمان از دین حال

۲-۲- ضمان از دین مؤجل

فصل دوم: کفالت

مبحث اول: اوصاف عقد کفالت

مبحث دوم: انعقاد و شرایط صحت کفالت

گفتار نخست: کفالت حکمی و قهری

گفتار دوم: لزوم معلوم و معین بودن مکفول و مکفول له

گفتار سوم: لزوم ثبوت دین

مبحث سوم: آثار کفالت

گفتار نخست: رابطه کفیل و مکفول له

الف) زمان احضار:

۱- کفالت مطلق:

۲- کفالت مؤجل:

۳- کفالت موقت:

ب ) تکرار احضار:

ج ) مکان احضار:

گفتار دوم: رابطه کفیل و مکفول

الف) پرداخت دین به کفیل

۱- کفالت به اذن مکفول انجام شده است

۲- کفالت بدون اذن مکفول واقع شده است

ب) پرداخت وجه التزام:

مبحث چهارم: پایان کفالت

گفتار نخست: سقوط تعهد کفیل

الف) اجرای تعهد؛ احضار مکفول

ب ) حضور مکفول:

ج )  بری شدن ذمه مکفول:

د )  انتقال حق مکفول له به دیگری:

و ) فوت مکفول:

ه ) فوت کفیل:

گفتار دوم: انحلال و زوال کفالت

الف) فسخ کفالت: شرط خیار

ب) اعسار کفیل:

ج) اقاله کفالت:

فصل چهارم: مجوز قانونی (امر آمر قانونی)

مبحث اول: شرایط تحقق امر آمر قانونی

گفتار نخست: امر از ناحیه آمر قانونی صادر شده باشد

گفتار دوم: آمر باید در سلسله مراتب اداری قرار گرفته باشد

گفتار سوم: امر آمر قانونی واجد شرایط کتبی و رسمی باشد

گفتار چهارم: مأمور موظف به اجرای امر باشد

مبحث دوم: حدود مسؤولیت آمر و مأمور در اجرای قانون

گفتار نخست: نظریه کورکورانه

گفتار دوم: نظریه «سرنیزه آگاه»

گفتار سوم: نظریه بینابین

فصل پنجم: علم (آگاه و عالم بودن به حرمت عمل مجرمانه)

مبحث اول: علم به حکم کیفری

مبحث دوم: علم به حکم کیفری که پایه حکم کیفری است

فصل ششم: انجام عملیات نسبت به مال (بیع، اجاره، قرض، صلح، رهن)

مبحث اول: بیع

گفتار نخست: مفهوم بیع

گفتار دوم: اوصاف عقد بیع

الف) بیع از عقود تملیکی است

ب) بیع از عقود معوض است

ج) مبیع باید عین باشد

د) عقد بیع لازم است

گفتار سوم: انعقاد بیع

الف) اصل حاکمیت اراده در بیع

ب) وجود و سلامت اراده

مبحث دوم: اجاره

گفتار نخست: مفهوم اجاره

گفتار دوم: اوصاف عقد اجاره

الف ) اجاره عقد تملیکی است

ب) اجاره عقدی است معوض

ج) اجاره عقدی است موقت

گفتار سوم: انعقاد اجاره

الف) وجود و سلامت اراده

ب) اهلیت دو طرف

گفتار چهارم: موضوع عقد اجاره

الف) عین مورد اجاره؛ اجاره مشاع

ب ) شرایط موضوع اجاره

گفتار پنجم: آثار اجاره

الف) اجاره عقدی است لازم

ب) تملیک منفعت و عوض

ج) تعهدهای موجر

د) تعهدهای مستأجر

مبحث سوم: قرض

گفتار نخست: مفهوم قرض

گفتار دوم: اوصاف عقد قرض

گفتار سوم: انعقاد قرض

گفتار چهارم: موضوع قرض

گفتار پنجم: آثار قرض

الف) اثر شرط اجل درعقد

ب) انتقال موضوع قرض:

مبحث چهارم: صلح

گفتار نخست: مفهوم صلح

گفتار دوم: انعقاد صلح

گفتار سوم: موضوع صلح

الف) اثر انتفاء موضوع

ب) بطلان صلح نامشروع

گفتار چهارم: آثار صلح

الف) در رابطه دو طرف

۱- اثر ساقط کننده صلح؛ صلح اسقاط:

۲- اثر اعلام کننده صلح:

۳- اثر ایجادکننده حق:

ب) نسبت به اشخاص ثالث

۱- اثر نسبی صلح:

۲- اثر صلح به نفع شخص ثالث:

۳- اثر صلح به زیان اشخاص ثالث:

مبحث پنجم: رهن

گفتار نخست: مفهوم رهن

گفتار دوم: انعقاد رهن

الف) لزوم ایجاب و قبول

ب) لزوم قبض مال مرهون

ج) لزوم وجود و اهلیت دو طرف در زمان قبض

گفتار سوم: مورد رهن

الف) لزوم عین بودن مورد رهن

ب) مورد رهن باید ملک و قابل فروش باشد

۱- لزوم این شرط:

۲- رهن مال غیر:

گفتار چهارم: آثار رهن

الف) حقوق و تکالیف راهن

ب) حقوق و تکالیف مرتهن

فصل هفتم: ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی:

مبحث اول: تحلیل ماده

مبحث دوم: نسخ ماده

بخش سوم: جرم معرفی مال غیر به عوض مال خود، جرم در حکم کلاهبرداری

فصل اول: ماهیت جرم

مبحث اول: طبقه بندی حقوقی جرم

مبحث دوم: طبقه بندی فقهی جرم

فصل دوم: ارکان جرم

مبحث اول: رکن قانونی جرم

مبحث دوم: رکن مادی جرم

گفتار نخست: موضوع جرم

الف) انواع مال

ب) تعلق مال به غیر

۱- عدم تعلق مال به شخص معرفی کنند:

۲- در مالکیت دیگری بودن

گفتار دوم: عمل مرتکب

گفتار سوم: شرایط لازم برای تحقق جرم

گفتار چهارم: مقید بودن جرم و رابطه علیت

مبحث سوم: رکن روانی

گفتار نخست: علم مرتکب

الف) علم به حکم قانونی:

ب) علم به موضوع حکم:

گفتار دوم: عمد عام

گفتار سوم: عمد خالص

گفتار چهارم: انگیزه

فصل سوم: مجازات

مبحث اول: تعیین مجازات

گفتار نخست: تعدد اعتباری با کلاهبرداری

گفتار دوم : تعدد اعتباری با جعل

گفتار سوم : تعدد اعتباری با جرم خیانت در امانت

مبحث سوم: مسائل شکلی

گفتار نخست: غیرقابل گذشت بودن جرم معرفی مال غیر به عوض مال خود

گفتار دوم: ادله اثبات جرم

گفتار سوم:  دادگاه صلاحیتدار

بخش چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادات

فصل اول : نتیجه گیری

فصل دوم :پیشنهادات